Ćwiczenie silnej woli to wyzwanie, przed którym stoi praktycznie każdy z nas - i coraz trudniej mu sprostać. Zarówno jednostkowo, jak i społecznie brakuje nam zdolności samokontroli w chwilach, w których jej najbardziej potrzebujemy.
Silna wola to coś więcej niż tylko stawianie oporu złym nawykom. To dyscyplina umysłowa, która pozwala nam pielęgnować dobre przyzwyczajenia, podejmować lepsze decyzje oraz kontrolować własne zachowania - począwszy od przestrzegania diety po przezwyciężanie poważnych trudności w pracy. Jest to cecha, która odróżnia najskuteczniejszych biznesmenów od tych, którzy zamykają peleton - brakuje jej wielu ludziom. Badania przeprowadzone na próbie ponad 1 miliona respondentów wykazały, że zdolność do samokontroli jest cechą, którą pytani mogli pochwalić się dopiero na ostatnim miejscu.
Otoczenie, w którym żyjemy, tylko pogłębia ten problem. Gąszcz bodźców, które każdego dnia atakują nas ze wszystkich stron, sprawia, że trudno nam zachować wstrzemięźliwość czy skupić się na ważnych nawykach, które musimy w sobie wypracować, lub zadaniach, które powinniśmy zrealizować.
W książce The Shallows Nicolas Carr twierdzi, że internet niszczy naszą zdolność koncentrowania się, czytania czy głębszego myślenia; z kolei w książce Willpower John Tierney i Roy Baumeister zwracają uwagę na to, że w ciągu dnia przeciętny użytkownik komputera przegląda ponad 30 stron internetowych. Trudno nam skoncentrować się na notatce służbowej, gdyż jesteśmy rozpraszani przez Facebooka i nieprzerwany strumień powiadomień o emailach, które mrugają na naszych smartfonach. Mamy trudności z czytaniem książek, bo jesteśmy przyzwyczajeni do komunikatów składających się ze 140 znaków. Nawet ja sam, pisząc ten tekst, mam ochotę coś przegryźć, posurfować po Wikipedii, sprawdzić Twittera albo zająć się czymś innym.
W dzisiejszych czasach zachowanie silnej woli to nie lada wyzwanie
Silna wola jest jednak niezbędną cechą, której potrzebujemy, by zachować efektywność w pracy, zmusić się do ustalenia priorytetów na liście rzeczy do wykonania, przebrnięcia przez dzień pełen trudnych decyzji albo - po prostu - by oprzeć się pokusie pochłonięcia jeszcze jednej paczki chipsów w pokoju socjalnym. Chcecie rozwijać swoją firmę albo wreszcie awansować w pracy? Kultywowanie silnej woli może być najszybszą drogą do sukcesu.
Aby przeciwdziałać osłabieniu silnej woli, zastanówcie się nad poniższymi rozwiązaniami, które po części zaczerpnąłem z książki Tierneya i Baumeistera:
Czy wiecie, że przypominając sobie o wyprostowanej postawie, kiedy pracujecie przy biurku, ćwiczycie w sobie mentalny „mięsień”, który jest potrzebny, by rzucić palenie lub skutecznie pozbyć się kilku kilogramów? Badania wykazały, że nawet regularne przypominanie sobie o tym, by się wyprostować, może stopniowo poprawić naszą zdolność do samoregulacji, a utrzymywanie regularności ćwiczeń może poprawić naszą samokontrolę. Wykonujcie małe ćwiczenia z samokontroli, a wzmocnicie własną siłę woli.
Jak długa była w tym roku wasza lista postanowień noworocznych? O ilu z nich już zdążyliście zapomnieć? Nawet moja lista dla młodych liderów składała się z pięciu punktów, ale jeżeli chcecie zmienić jakieś szczególnie uciążliwe przyzwyczajenie (albo wypracować nowe, pożyteczne), każdorazowo powinniście skupiać się tylko na jednej większej zmianie. Rozpocznijcie np. od postanowienia, że będziecie sprawdzać Facebooka czy Twittera tylko raz dziennie; następnie kiedy się z tym już uporacie, skoncentrujcie się na zmianie diety i ustaleniu planu ćwiczeń. W krótszym okresie siła naszej woli jest wartością stałą, a przeciążanie się nowymi zadaniami, które ją nadwątlają, może zmniejszyć waszą zdolność do realizacji jakiegokolwiek celu.
Chcecie szybko przebiec kilometr? Mierzcie czas każdego biegu. Chcecie być autorami kolejnej wielkiej amerykańskiej powieści? Codziennie na Facebooku zamieszczajcie wynik, ile wyrazów udało wam się napisać danego dnia, aby mogli to zobaczyć wasi znajomi. W im większym stopniu coś monitorujecie (prosząc innych, by wam w tym pomogli), tym większe jest prawdopodobieństwo, że nie ustaniecie w realizacji zadania.
Takie strony internetowe jak Quantified Self proponują coraz bogatszy wybór sposobów na monitorowanie własnych zachowań, np. takie strony jak Mint.com oferują konkretne możliwości samokontroli. Jeżeli w pracy rozprasza was Facebook, Twitter lub któryś z portali społecznościowych, załóżcie rejestr i zapisujcie w nim każdorazowe odwiedziny na tych stronach, jednocześnie zmuszając się, by ustalić małe cele zmierzające do zmniejszenia liczby odwiedzin każdego dnia.
W krótkim czasie dysponujecie ograniczonym zasobem silnej woli i kiedy się go uszczupli, wasza zdolność do samokontroli lub podejmowania rozsądnych decyzji dramatycznie maleje. Jeżeli np. wykonujecie stresującą pracę, wasza zdolność do podejmowania decyzji jest niższa popołudniu niż rano. Znalezienie czasu na odpoczynek, a nawet zjedzenie czegoś (uzupełnienie poziomu glukozy w organizmie) może pomóc wam wzmocnić siłę woli, zanim zabierzecie się za trudne decyzje czy zadania. Niewychodzenie na lunch albo praca w trakcie jedzenia może wpłynąć negatywnie zarówno na waszą zdolność do podejmowania decyzji, jak i na waszą produktywność popołudniu.
Praca w uporządkowanym otoczeniu to prosty sposób na wzmocnienie siły woli. Tierney i Baumeister przekonują, że sygnały z otoczenia, np. nieporządek na biurku czy niezaścielone łóżko mogą „zainfekować” bałaganem resztę waszego życia i rutynowych czynności. Utrzymywanie porządku i czystości otoczenia może pomóc w utrzymaniu porządku i samodyscypliny w innych zadaniach, które wykonujecie. Jeżeli wasze miejsce pracy tonie w bałaganie, postawcie sobie za cel, by uporządkować tę przestrzeń, a zauważycie, że łatwiej wam będzie się skupić i być bardziej produktywnym w pracy.
W dzisiejszych czasach zachowanie silnej woli to nie lada wyzwanie. Nasz sposób życia, który tworzy świetny grunt dla rozpraszających nas bodźców, wcale nam w tym nie pomaga. Powyżej zamieściłem tylko kilka wskazówek, jak wskrzesić i utrzymywać silną wolę, ale jeżeli je zastosujecie, może to wam pomóc w wypracowaniu niezbędnej samodyscypliny.
Co jeszcze robicie, aby nie dać się rozproszyć?
PRZECZYTAJ TAKŻE: Właściwe światło poprawia koncentrację »
Zadaniem twórców współczesnego biura jest stworzenie takiej atmosfery, która pozwalałaby na maksymalną koncentrację pracowników. Operując światłem, można skutecznie podnosić efektywność pracy.
John Coleman Współautor książki Passion & Purpose: Stories form the Best and Brightest Young Business Leaders.
