W odróżnieniu od tradycyjnych czynników produkcji – ziemi, ludzkiej pracy i kapitału – wiedza jest dobrem, którego nie sposób wyegzekwować. Tymczasem budowanie zasobów wiedzy i dzielenie się nimi ma podstawowe znaczenie dla tworzenia innowacji i jest jednym z głównych warunków rozwoju gospodarki opartej na ludzkim intelekcie. Aby stworzyć klimat, w którym pracownicy z własnej woli wykażą się kreatywnością i podzielą się fachową wiedzą, menedżerowie muszą zdobyć ich zaufanie – a tego nie da się osiągnąć przy użyciu tradycyjnych narzędzi zarządzania.
Autorzy artykułu przez ponad dziesięć lat badali związki pomiędzy zaufaniem, dzieleniem się pomysłami i wynikami firm. Starali się dociec, dlaczego szefowie lokalnych oddziałów fi rm tak niechętnie informują o wszystkim swoich przełożonych z centrali, i przyglądali się procesom wymiany informacji, jakie zachodzą w zespołach badawczo‑rozwojowych, spółkach joint venture, wspólnych przedsięwzięciach z dostawcami i podczas restrukturyzacji firm. Ich analizy pozwoliły znaleźć wytłumaczenie, dlaczego ludzie opierają się zmianom nawet wtedy, gdy nowe rozwiązania gwarantują im bezpośrednie korzyści.
W każdym badanym przez nich przypadku decydował o tym czynnik, który autorzy określają mianem „uczciwego podejścia”. Jego istotą jest sprawiedliwy sposób podejmowania i wykonywania decyzji. Recepta na uczciwe podejście jest prosta: włącz pracowników w podejmowanie decyzji, które bezpośrednio ich dotyczą; wytłumacz, dlaczego podjęte decyzje są takie, a nie inne, i wyjaśnij, czego fi rma oczekuje od pracowników w związku z wprowadzaniem zmian.
Uczciwe podejście może wydawać się „delikatną” kwestią, ale ma ono kapitalne znaczenie dla zdobycia zaufania pracowników i wyzwolenia ich inicjatywy. Bez niego trudno liczyć na to, że ludzie będą chętnie ze sobą współpracować i że zasypią zarząd pomysłami.
W. Chan Kim Reprezentuje firmę doradczą Boston Consulting Group w instytucie Insead we Francji jako profesor zarządzania międzynarodowego.
Renée Mauborgne Renée Mauborgne wykłada w Insead strategię i zarządzanie. Jest także prezesem firmy ITM z siedzibą w Fontainebleau, która zajmuje się badaniami nad strategią przedsiębiorstw.
